Vrouwen met gekleurde hoofddoekjes zijn aan het werk in een kas net buiten Amman, Jordanië. Ze zijn bezig met kruisbestuiving van de aubergineplant. Precisiewerk is het. Via het Nederlandse bedrijf Bakker Brothers hopen ze een baan te krijgen in de agrarische sector.
Het is vrij uniek dat deze vrouwen hier zijn. In dit land in het Midden-Oosten zijn de rechten van vrouwen relatief goed geregeld, maar ze zijn nog altijd sterk ondervertegenwoordigd op de arbeidsmarkt, zeker in de agrarische sector.
Daarnaast is in Jordanië een op de drie inwoners een vluchteling. Dat drukt op de werkgelegenheid.
Bakker Brothers, een Nederlandse zadenhandel uit Noord-Scharwoude, is hier sinds 2014 actief met een project voor de bestrijding van twee veelvoorkomende ziektes bij tomaten en aubergines. „Een tomaat heeft zeven generaties nodig om zich als een nieuwe variant te ontwikkelen”, aldus Kamal Joudeh, de lokale manager van Bakker Brothers. „Het is belangrijk om de planten hier te verbouwen om te kijken hoe je de groente in het warme en droge klimaat van Jordanië kunt laten groeien.”
Ook plantenveredelaar Sander Roozendaal ziet de voordelen van het werken op locatie. „Je kunt het materiaal testen onder dezelfde omstandigheden die onze afnemer heeft.”
Het grootste deel van het jaar moeten de planten gewoon groeien, maar drie keer per jaar roept Bakker Brothers de hulp in van een groep vrouwen. Joudeh: „Bijvoorbeeld bij de kruisbestuiving van de aubergineplant. We hebben gezien dat vrouwen hier goed in zijn. Het is een precies werkje waar veel geduld voor nodig is.”
In een land waar 33 procent van de vrouwen werkloos is –tegen 13,9 procent van de mannen– is de komst van een groep vrouwen in een overwegend mannelijke sector een bijzonderheid. „We geven deze vrouwen extra training en ervaring, waardoor ze hopelijk sneller werk in deze sector vinden.”
Doordat Jordanië weinig natuurlijke hulpbronnen heeft, is het erg afhankelijk van andere landen en dus gevoeliger voor internationale druk. Dit is een van de redenen waardoor de vrouwenrechten goed ontwikkeld zijn. Toch is het aantal werkende vrouwen niet groot in verhouding tot het aantal mannen.
Dat is zeker het geval in de agrarische sector. „Jonge vrouwen mogen soms niet in het veld gaan werken van hun ouders, bijvoorbeeld omdat het te ver buiten de stad is”, zegt Joudeh. „Ze moeten dan alleen reizen of ze lopen de kans als enige vrouw in een mannengezelschap terecht te komen. Daarnaast vinden sommige boeren het lastig om advies van een vrouw te accepteren.”
Dana (23) is een van de vrouwen die afgelopen maand meewerkten aan het project van Bakker Brothers. Ze is net afgestudeerd in landschapsdesign. „Het is mooi dat ze voor technisch onderlegde vrouwen hebben gekozen om dit project uit te voeren.” Ook Balqees (23) nam deel aan het project. „Ik ben net afgestudeerd in landbouwarchitectuur en bloementeelt en heb alleen maar theoretische kennis. Landbouw is zo belangrijk, maar ook erg moeilijk in ons land met het droge klimaat.”
Beide vrouwen erkennen dat het een lastige sector is voor vrouw. Dana: „Hier in Jordanië is alles moeilijk voor vrouwen, maar de landbouwsector is dat zeker. Het is een mannenwereld. En dat terwijl vrouwen het werk efficiënter uitvoeren.”
Volgens Balqees zitten mensen vast in het idee dat bepaald werk alleen voor mannen geschikt is en ander werk voor vrouwen. „Terwijl dat helemaal niet zo hoeft te zijn. Helaas zijn er weinig kansen voor vrouwen om dat te laten zien.”
Naast het feit dat Bakker Brothers alleen nog maar vrouwen aanneemt voor bepaalde projecten, bestaat de lokale afdeling van de organisatie voor 50 procent uit vrouwen. Safaa (33) loopt al een aantal jaren mee. Ze is landbouwingenieur en is begonnen door mee te werken tussen de planten zelf, bijvoorbeeld bij het meten of plukken van groenten. Nu is ze managementassistent in het bedrijf en verantwoordelijk voor de verkoop van zaden in Jordanië.
„Gelukkig geven mijn ouders mij deze kans”, zegt Safaa. „Ik wil andere vrouwen laten zien dat het mogelijk is te groeien in deze sector.” Sander Roozendaal reageert lachend: „Ze heeft zelfs mijn kantoor al ingenomen.”
Lees het artikel op de website van het Reformatorisch Dagblad